Philips K6.

Het is 1967. Na ruim 10 jaren van testen en ontwikkelen bij Philips met de K1 t/m K4 (links) en de K5 kleuren TV's was het dan zo ver. Er kwam een kleuren TV voor de consument op de Europese markt. Het besluit was genomen om voor de kleuren overdracht het PAL systeem van Telefunken te gebruiken. De Philips X25K121 is het eerste model KTV dat de consument in Europa kon kopen. Deze kleuren TV's met het K6 chassis werden vervolgens onder veel merken en modellen uitgebracht. Om er wat te noemen: Mediator, Erres, Aristona, Hornyphon enz...

Het was al sinds halverwege de jaren 50 dat de rechthoekige beeldbuis in de zwart / wit TV's gebruikelijk was. Een ronde beeldbuis was dus ook niet echt meer op zijn plaats in de kleuren TV's voor 1967, hoewel in Amerika de kleuren TV's tot zo'n 1965 nog ronde beeldbuizen hadden.

In Amerika zijn de ronde kleurenbuizen vermoedelijk zo lang gebruikt omdat de verkoop van kleuren TV's tot halverwege de jaren zestig maar amper van de grond wou komen. Het loonde dan ook niet om grote investeringen te gaan doen om te innoveren met de beeldbuis technieken.

Met de introductie van de K6 werd de "rechtoekige" beeldbuis A63-11X geïntroduceerd. Deze beeldbuis is een directe kopie van het RCA =-=-= model.

Hier rechts staat de Erres RS9685 uitvoering van de K6 afgebeeld. De indeling van het bedieningspaneel is voor elke K6 hetzelfde. De K6 heeft 6 voorkeuze toetsen welke naar eigen wens op VHF of UHF zenders afgestemd kunnen worden. Verder zijn de draaiknoppen van boven naar beneden volume, helderheid, contrast en kleurverzadiging. De drukknoppen zijn de aan/uit schakelaar en een kleur of zwart/wit schakelaar.

In principe schakelt de TV automatisch tussen zwart/wit en kleur. Maar als de ontvangst van een kleuren zender slecht was kon men er voor kiezen om in zwart/wit te kijken. Je had dan wat minder last van de ruis of het ongewenst heen en weer schakelen tussen kleur en zwart/wit. De Tv is voor het geluid vorzien van een zogeheten twee weg systeem. Aan de linker zijkant bevind zich een lage tonen luidspreker. In het bedieningspaneel aan de voorkant zit een hoge tonen luidspreker.

Achter het klepje bobenaan het bedieningspaneel zitten nog twee draaiknoppen verstopt. Hiermee kan de klankkleur van het geluid instellen en de kleurtint van het beeld.

De achterwand van een K6 is gemaakt van een soort geperst karton. Deze is vastgezet met 10 schroeven. Veelal zitten er nog maar een stuk of 4 tot 6 in. Ze zijn vervelend terug te plaatsen en de monteurs hadden daar veelal niet zoveel zin in of geen tijd voor.

Het chassis is in verschillende secties verdeelt. De linker print bevat het middenfrequent, de geluidsversterker, de video versterker en PAL decodeer schakeling. De kleinere print onder in het midden bevat de rastertrap en lijnoscillator. De zwarte doos rechts is de hoogspanningskooi. Hierin bevinden zich de lijntransformator, de gelijkrichting (GY501) en de hoogspanningsstabilisatie (PD500).

Het K6 chassis kan naar de monteur toe geklapt worden. Onderaan het chassis bevind zich de netvoeding van het toestel. Op de print zijn diverse springweerstanden (ter beveiliging voor overbelasting of kortsluitingen in het toestel) en NTC's geplaatst (om de inschakelstroom te beperken). Daarnaast liggen vier combinatie-elco's.

Achter de hoogspanningskooi bevind zich het buientrio PL500, PL505 en PY500A. Deze buizen vormen de lijneinddtrap en boosterdiode. De PL500 en PL505 voorzien het vermogen van de lijneinddtrap. De PL500 neemt ca 33% voor zijn rekening terwijl de PL505 ca 67% van het vermogen levert. De balans in deze vermogensverdeling dient bij service dan ook afgeregeld te worden. Als dit erg veel afwijkt gaat dit ten koste van de lijntrafo én lijneindbuizen.

Door toleranties in de productie van de beeldbuizen, afbuigjukken en andere randcomponenten vallen de kleuren niet automatisch op de juiste plek samen op het scherm. Links in de kast is de hiernaast afgebeelde zwarte box gemonteerd. Deze box bevat alle convergentie instellingen waarmee de monteur de TV goed af kan regelen. Dit gaat met behulp van diverse testbeelden. Op een normaal TV beeld is het onmogelijk deze instellingen goed te corrigeren. De monteur kan deze doos uit de kast nemen en aan de voorkant van de TV het beeld beoordelen en afregelen.

Helaas staan de hoogspanningstransformatoren als onbetrouwbaar bekent. Het gebeurt nog al eens dat een toestel na ca 10 a 15 minuten spelen ineens geen beeld meer geeft. Dit gevolgd door gesis en rook uit de hoogspanningskooi. In vele gevallen is dan de zogeheten topspoel defect. Deze trafo geeft pulsen waarmee de 25KV anodespanning voor de beeldbuis wordt opgewekt. Met wat aanpassingen is deze trafo dan nog weer te redden met een andere topspoel. Door middel van wat mechanische aanpassingen is het ook een optie een K7 topspoel te plaatsen. De K7 topspoel staat als iets betrouwbaarder bekent. Maar ook deze gaan stuk...

Het probleem zit voornamelijk in de constructie en gebruikte materialen. Helaas zijn vele kunststoffen hygroscopisch. (in staat vocht op te nemen) Dit vocht is i combinatie met de hoge spanning funest. Wat meestal te zien is, is dat de topspoel aan de binnenkant verbrandt. Soms gebeurd het ook dat de topspoel gewoon ergens in de kunsthars openbarst bij een defect. Bij de onderstaande opengewerkte topspoel is te zien dat de spoel als eerste gewikkeld is op een kunststof spoelkoker. Pas daarna is het geheel met een kunsthars geïmpregneerd. Ook bij deze trafo lijkt de eerste schade weer te zijn ontstaan bij de spoelkoker.

Met enige moeite is er nog wel aan de K6 lijntrafo's te komen. Maar ze worden schaarser. Misschien is er in de toekomst nog een mogelijkheid om met moderne middelen een nieuwe topspoel of trafo te maken.